Νοικοκυραίοι, θα σας φάνε τα παιδιά σας, θα σας φάνε ζωντανούς

Νοικοκυραίοι και νοικοκύρηδες

26 Σεπτεμβρίου, 2018

Η θανάτωση του Ζακ Κωστόπουλου έφερε ξανά στη δημόσια συζήτηση τον όρο «νοικοκυραίοι».

Σταχυολογώ τίτλους πρόσφατων δημοσιευμάτων: Οι «νοικοκυραίοι» και το τέρας, στην ΕφΣυν, Ο Ζακ ήταν ένας υπέροχος άνθρωπος που τον δολοφόνησαν οι «νοικοκυραίοι» της Μαρίας Λούκα στην Popaganda, Οι άριστοι «νοικοκυραίοι» και οι απειλές για την κοινωνία τους στο altsantiri, Φονιάδες των λαών νοικοκυραίοι στον Provocateur (το σύνθημα προϋπήρχε) με τη λέξη αυτή, που τη βρίσκω επίσης και σε πόλλά άλλα άρθρα, καθώς και σε αμέτρητες δημοσιεύσεις στο Φέισμπουκ.

Σπεύδω να διευκρινίσω πως δεν συμφωνώ κατ΄ανάγκη με το περιεχόμενο των άρθρων (δεν τα έχω άλλωστε διαβάσει όλα), ούτε δέχομαι υποχρεωτικά ότι τον Ζακ τον δολοφόνησαν νοικοκυραίοι εντός ή εκτός εισαγωγικών -δύο-τρία άτομα άλλωστε είδαμε να τον κλωτσούν με δύναμη στο κεφάλι, όχι κάποιο πλήθος.

Αλλά προς το παρόν εδώ λεξιλογούμε. Και θα λεξιλογήσουμε για τη λέξη «νοικοκυραίοι» και τη διαφορά της, αν υπάρχει, από τους νοικοκύρηδες.

Ν’ αρχίσουμε από την αρχή. Ο νοικοκύρης είναι λέξη που εμφανίστηκε στα μεσαιωνικά χρόνια. Ανάγεται στο οικοκύριος > οικοκύρης. Και από τον οικοκύρη, ακριβώς με τη συνεκφορά «τον οικοκύρη» που οδήγησε σε επανανάλυση: «τον οικοκύρη» –> «το νοικοκύρη» πλάστηκε η νέα ονομαστική νοικοκύρης. Αυτή η επανανάλυση έχει επίσης δώσει τύπους όπως μπαλάσκα (την παλάσκα), γκαμήλα (την καμήλα), κτλ. αλλά ο νοικοκύρης είναι το μοναδικό παράδειγμα της κοινής νεοελληνικής όπου από την επανανάλυση προστίθεται αρχικό νι σε λέξη από φωνήεν. Λέω «της κοινής» διότι σε διαλέκτους ή στην αργκό έχουμε κι άλλα παραδείγματα, π.χ. ο νώμος (τον ώμο).

Ο νοικοκύρης σχηματίζει τον πληθυντικό «οι νοικοκύρηδες» και, σε πιο ανεπίσημο ύφος, «οι νοικοκυραίοι». Αυτός ο πληθυντικός σε -αίοι έχει ενδιαφέρον.

Το παραγωγικό τέρμα -αίοι έχει την αφετηρία του σε αρχαία επίθετα πχ αγοραίος, κορυφαίος, τελευταίος, που παράγονταν από ουσιαστικά σε -α (ή σε α μακρό που είχε τραπεί σε η στην αττική και ιωνική διάλεκτο) με το επίθημα -ιος. Εμφανίστηκε κατ’ αρχάς ως πατριδωνυμικό: Αθηναίοι, Ρωμαίοι. Φυσικά, εδώ ο ενικός είναι Αθηναίος, Ρωμαίος.

Από τα μεσαιωνικά χρόνια αρχίζει να εμφανίζεται το επίθημα -αίοι στον πληθυντικό λέξεων που δεν έχουν ενικό σε -αίος, πχ καβαλαραίοι, Σαρακηναίοι, κι έτσι αυτονομήθηκε.

Σήμερα, εμφανίζεται καταρχάς ως επίθημα σε πληθυντικούς οικογενειακών ονομάτων, και μάλιστα πολλές φορές με τη σημασία όλων των μελών μιας ευρύτερης οικογένειας, για το σόι δηλαδη, π.χ. οι Κολοκοτρωναίοι. Λέγεται βέβαια και για μια πυρηνική οικογένεια, πχ μας έκαναν επίσκεψη οι Παπαδοπουλαίοι. Από εκεί και τα πάμπολλα τοπωνύμια σε -αίικα (ή -έικα αν προτιμάτε).

Επίσης, το -αίοι εμφανίστηκε ως επίθημα για τον σχηματισμό παράλληλων τύπων του πληθυντικού αρσενικών ουσιαστικών, συνήθως σε -ης, που δηλώνουν επάγγελμα ή ιδιότητα: μουσαφιραίοι (παράλλ. τ. του μουσαφίρηδες), τσαγκαραίοι, φουρναραίοι, νοικοκυραίοι, καπεταναίοι. Κάποτε ο τύπος αυτός είναι σαφώς μειωτικός (π.χ. σκουπιδιαραίοι), κάποτε όχι. Οι νοικοκυραίοι ως πρόσφατα δεν είχαν μειωτική χροιά. Πάντως, οι τύποι σε -αίοι είναι λαϊκότεροι, οικειότεροι. Προσθέστε αν θέλετε στον κατάλογο και άλλους τύπους πληθυντικού σε -αίοι (που να μην έχουν ενικό σε -αίος, δηλ. όχι οι νεολαίοι).

Να προσεχτεί ότι ο πληθυντικός αυτός δεν έδινε -τουλάχιστον ως τώρα- νέο ενικό, δηλαδή λέμε μεν οι μουσαφιραίοι αλλά όχι ο μουσαφιραίος. Πρέπει επίσης να αναφέρουμε τη λέξη «οι νοματαίοι», χωρίς ενικό, όπου ο παράλληλος τύπος υπερτερεί σαφώς έναντι του «κανονικού» τύπου «οι νομάτοι» (Η λέξη έχει ενδιαφέρουσα ετυμολογία: τα ονόματα -> οι ονομάτοι -> οι νομάτοι -αξίζει αρθράκι).

Για λόγους πληρότητας, να αναφέρω και το κομματώνυμο Συριζαίος- Συριζαίοι, που επηρεάστηκε μάλλον από τα οικογενειακά σε -αίοι. Το 2012 που είχαμε γράψει το σχετικό άρθρο δεν είχε ακόμα καθιερωθεί, σήμερα είναι απολύτως καθιερωμένο -γέννησε και το προσβλητικό «Ζαίος», που εξαιτίας του μάλωσα με τον φίλο μας τον Ριβαλντίνιο. Καλός, χρυσός αλλά όχι να με βρίζει κιόλας. Τέλος της παρένθεσης, πάμε στους νοικοκυραίους.

Παλιότερα, ο τύπος «νοικοκυραίοι» δεν είχε διαφορά σημασίας από τους «νοικοκύρηδες», πέρα από το ότι ήταν οικειότερος και λαϊκότερος.

Ο νοικοκύρης, με τη σημασία αυτή, είναι ο καταστηματάρχης, έμπορος ή βιοτέχνης. Όχι ο μεγαλοαστός, ο εργοστασιάρχης. Ο σχετικά ευκατάστατος μικροαστός όμως, που έχει κάποια κτηματική περιουσία, κάποια θέση στην κοινωνία, που τον καλό τον καιρό δεν δυσκολεύεται να τα φέρει βόλτα. Οι νοικοκυραίοι της φωτογραφίας στο εξώφυλλο του βιβλίου του Νίκου Ποταμιάνου είναι καλό παράδειγμα.

Στο χωριό, ο νοικοκύρης είναι ο εύπορος αγρότης, που έχει αρκετή κτηματική περιουσία ώστε να φέρνει εργάτες να δουλεύουν, όπως δεν θέλησε να γένει ο Βασίλης του πασίγνωστου δημοτικού τραγουδιού:

.

Βασίλη, κάτσε φρόνιμα, να γένεις νοικοκύρης,
για ν’ αποχτήσεις πρόβατα, ζευγάρια κι αγελάδες,
χωριά κι αμπελοχώραφα, κοπέλια να δουλεύουν.

– Μάνα μου εγώ δεν κάθομαι να γίνω νοικοκύρης,
να κάμω αμπελοχώραφα, κοπέλια να δουλεύουν,
και να ‘μαι σκλάβος των Τουρκών, κοπέλι στους γερόντους.

Ο νοικοκύρης, βλέπετε, θεωρείται ότι χαρακτηρίζεται απο συντηρητισμό. Αν δεν φέρεσαι φρόνιμα και δεν συμβιβάζεσαι με τους ισχυρούς, είναι πιο δύσκολο να κάμεις αμπελοχώραφα. Ωστόσο, ο παραδοσιακός, ας πούμε, νοικοκύρης παρουσιάζει επίσης θετικές αξίες: εργατικότητα, σεμνότητα, σφιχτή διαχείριση των οικονομικών του χωρίς καταναλωτικές υπερβολές, επένδυση στην εκπαίδευση των παιδιών του.

Πότε πήρε απερίφραστα αρνητική χροιά ο πληθυντικός «νοικοκυραίοι»; Δεν έχω την απάντηση, ίσως με βοηθήσετε -θα έλεγα, πάντως, μετά το 1980, ίσως και στον αιώνα μας. Πάντως, όταν ο Ευάγγελος Αβέρωφ έλεγε, στις αρχές της δεκαετίας του 1980, πως η Νέα Δημοκρατία είναι «το κόμμα των νοικοκυραίων» ασφαλώς δεν είχε κατά νου την απερίφραστα αρνητική σημασία. Το διατύπωνε έτσι για μεγαλύτερη οικειότητα -αντί για «κόμμα των νοικοκύρηδων».

Σήμερα όμως υπάρχει σαφής διαφορά σημασίας ανάμεσα στον τύπο «νοικοκυραίοι» και στον τύπο «νοικοκύρηδες», σε σημείο που, ακριβώς επειδή υπάρχει διαφορά στον πληθυντικό, έχει πλαστεί και νέος ενικός, «ο νοικοκυραίος» (αυτό πρέπει να έγινε μέσα στον αιώνα μας).

Ποια είναι η διαφορά; Πολλά έχουν γραφτεί -ας πούμε τώρα που γκούγκλιζα βρήκα ένα άρθρο του Θύμιου Καλαμούκη της Ελληνοφρένειας, προ πενταετίας, που μάλιστα έχει ίδιον τίτλο με το δικό μου. «Δύο ίδιες λέξεις, σχεδόν ομόηχες, με διαφορετική χρήση και σίγουρα με διαφορετική έννοια. Η λέξη «νοικοκύρηδες» περιγράφει την προκοπή ενός ανθρώπου, την αξιοσύνη του, τον κόπο και τα αγαθά που κέρδισε και διατήρησε από την δουλειά του. Την ικανότητα και την ιδιότητα που έχει να είναι τακτικός, προσεκτικός, συνετός. Η λέξη «Νοικοκυραίοι», περιγράφει αυτό που εννοούν οι πολιτικοί όταν αναφέρονται σε αυτούς.», λέει ο Καλαμούκης, που μάλιστα μου θυμίζει ότι ο Αλέξης Τσίπρας το 2013 είχε δηλώσει «είμαστε κι εμείς νοικοκυραίοι».

Και σε εντελώς πρόσφατο άρθρο:

Επειδή βλέπω πως κάποιοι μπερδεύουν τους νοικοκυραίους με τους νοικοκύρηδες, το δεύτερο είναι προσόν, το πρώτο είναι αρρώστια.

Νοικοκυραίος δεν είναι ο νοικοκύρης.

Νοικοκυραίος είναι ο μικροαστός με φασίζουσες τάσεις. Είναι αυτός που μισεί ό,τι δεν του μοιάζει.

Νοικοκυραίος δεν είναι αυτός που απλά φροντίζει την οικογένεια του, κάνει την δουλειά του και γενικώς διάγει “ήσυχα” την ζωή του.

Ο όρος έχει μία πολύ συγκεκριμένη έννοια πολύ πέρα από αυτά (που είναι μια χαρά προτεραιότητες στην ζωή).

Νοικοκυραίος είναι αυτός που επί χούντας πίστευε ότι νταξ μωρέ, δεν είναι και τόσο κακά τα πράγματα, ψιλο-καλά πάμε.

Νοικοκυραίος είναι αυτός που όταν οι Γάλλοι στοίβαζαν τους Εβραίους στο Velodrome έκλεινε τα παράθυρα για να μην ακούει, να μην μυρίζει και να ισχυρίζεται ότι ποτέ δεν άκουσε και μύρισε.

αφού συνηθίσαμε το πρόσωπο του τέρατος, ήρθε και η ώρα του κώλου του

TΟ ΤΕΡΑΣ ΠΟΥ ΕΚΘΡΕΨΑΜΕ.

Από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας στην Ελλάδα εδραιώνεται σε ένα τμήμα του πολιτικού ακροατηρίου ένας δημόσιος λόγος που έχει χαρακτηριστικά φασιστικού τύπου.

Είναι αυταρχικός: δεν νοεί ότι μπορεί να υπάρχει αντίρρηση στα λεγόμενά του.

Είναι εθνικιστικός: το ελληνικό έθνος έχει πάντα δίκιο διότι είναι το ελληνικό έθνος, ανεξαρτήτως τι πρεσβεύει.

Είναι ρατσιστικός: οι Έλληνες είναι εξέχων λαός διότι είναι Έλληνες.

Είναι σεξιστικός: οι ομοφυλόφιλοι (και άλλοι) είναι άρρωστα μιάσματα.

Είναι βίαιος: αφού δεν πείθει δεν έχει πρόβλημα να δείρει.

Ένα κομμάτι των συμπολιτών μας θα αποδώσει αυτόν το λόγο στην υπανάπτυξη, την αμορφωσιά και τον χοντροκομμένα και λούμπεν“απολίτιστο” χαρακτήρα αυτών που τον πρεσβεύουν. Αλήθεια είναι ότι κοιτώντας φωτογραφίες από το χθεσινό συλλαλητήριο στη Θεσσαλονίκη δεν είναι δύσκολο να ολισθήσει κανείς σε μια τέτοια ανάγνωση.

Ωστόσο, αυτή η ανάγνωση είναι λάθος για μια σειρά λόγων:

- ο κόσμος αυτός εκπαιδεύτηκε με αυτόν τον τρόπο από θεσμούς “υψηλής” κουλτούρας και ευρείας νομιμοποίησης: ο ρόλος της Εκκλησίας κυρίως από τα χρόνια του Χριστόδουλου ήταν κομβικός στην εδραίωση αυτής της ιδεολογίας.

- Η χρονική απόσταση που μας χωρίζει από την δικτατορία ολοένα και μεγαλώνει και φυσικά ο χρόνος δαμάζει τις ενοχές και τις τύψεις. Εξάλλου, είναι αφελές ως και κουτοπόνηρο να νομίζει κανείς ότι επειδή η Ελλάδα πέρασε χούντα και άλλες εκτροπές θα είναι εσαεί στο απυρόβλητο του φασισμού. Αν κάποιος νοσταλγός της χούντας αυτολογοκρίνονταν πριν από 20 και 30 χρόνια, πλέον το κάνει ολοένα και λιγότερο.

- Τέλος, ο λόγος αυτός δεν έχει μόνο λούμπεν χαρακτηριστικά: στις αρχές της δεκαετίας του ‘90, οι βαρωνίες της συντηρητικής παράταξης κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα αγκάλιασαν με ζέση τον αναδυόμενο εθνικισμό περί του Μακεδονικού διότι στην υπερφίαλη επίδειξη ισχύος και "διείσδυσης" στα Βαλκάνια, το αίσθημα της ανωτερότητας απέναντι στους ξυπόλητους Βαλκανίους ήταν χρήσιμο. Το αίσθημα αυτό κατεξοχήν βόλεψε και το εκσυχρονιστικό αφήγημα της “ισχυρής Ελλάδας”.

Όμως, έχει ο καιρός γυρίσματα. Η "κρίση" τα ανέδειξε πανηγυρικά. Αυτό που θρέψαμε ως κοινωνία και ως πολιτική ηγεσία πλέον δεν είναι πολιτικά διαχειρίσιμο. Το τέρας, ως νέος Φρανκεστάιν, στρέφεται ενάντια στο δημιουργό του. Του δείχνει τον κώλο του. Πλέον, δεν μπορεί καν να επικοινωνήσει με στοιχειώδεις όρους δημοσίου ή έστω εθνικού συμφέροντος. Αξία έχει μόνο η μυθική δύναμη των δοξασιών του. Το μίσος του και η απέχθειά του για ο,τιδήποτε δεν νιώθει δικό του. Και πάρα ταύτα, κάποιοι άνοες ακόμη το κανακεύουν.

Στη χώρα μας δεν έχει εκφραστεί κεντρικά ο νέος αντιευρωπαϊκός πόλος που θα κάνει “την Ελλάδα πάλι μεγάλη” βυθισμένος στην αρχαιοπληξία του. Αυτό που βλέπουμε στα συλλαλητήρια είναι η μαγιά του. Όπου να’ναι έρχεται κι ο μάγειρας.

Αν ενδιαφερόμαστε για κρίσιμα πολιτικά επίδικα της Ελλάδας για το μεσοπρόθεσμο μέλλον, νομίζω ότι αυτό είναι το μείζον.

 

πηγή: Δημήτρης Χριστόπουλος

τα φιλελέδικα χάπατα και η αποανάπτυξη

Η εκδίκηση της υπερεργασίας

26 Αυγ, ’18

Αγαπητέ μου blogger

Κάμποσα χρόνια πριν, όταν οι οπαδοί της νεοφιλελεύθερης ανοησίας ήταν λίγοι και μαζεμένοι στο καβούκι τους, υπήρχε ένα σχόλιο που κάναμε για τη συστηματική υπερεργασία. Λέγαμε πως, αν σε μια θέση εργασίας υπάρχει διαρκής υπεραπασχόληση, τότε, είτε η δουλειά είναι κακώς ή καθόλου οργανωμένη, είτε χρειάζεται περισσότερα (ή καλύτερα) άτομα.

Υπήρχε, βέβαια, και η ελληνική ιδιαιτερότητα, όπου, εκτός από τα προηγούμενα που συνέβαιναν ταυτόχρονα, είχες και κάποιον ηλίθιο προϊστάμενο ή αφεντικό που το μοναδικό του ταλέντο ήταν να περιπλέκει τα πράγματα και να διογκώνει την εργασία, για να κάνει τη φιγούρα του στον ιδιοκτήτη ή επειδή πίστευε πως έτσι δείχνει το κύρος του.

Μετά μπήκαμε στον αστερισμό της εντατικοποίησης κι έτσι βρήκαν ευκαιρία πάμπολλα λαμόγια να βγάλουν φράγκα και αρκετοί δήθεν μανατζαραίοι να ξεδιπλώσουν τη μ@λακία που τους έδερνε τρέχοντας σε διάφορα χαζο-σεμινάρια διαχείρισης χρόνου.

‘’Time management’’ σου λέει, και σε καθίζει σε ταχύρυθμη εκπαίδευση για να σου μάθει πως θα χωρέσεις όσο το δυνατόν περισσότερες δραστηριότητες στο 14ωρο που έχεις βάλει για στόχο.

Επειδή οι 12 ώρες που καθημερινά καταθέτεις στον εργοδότη δεν αρκούν, αφού ο διπλανός σου πιάνει τις 14 και μοστράρεται για πιο σημαντικό πρόσωπο στη γαλέρα.

Federico The Story

Αυτός είναι ο φίλος μου ο Federico και σ' αυτό το thread θα διαβάσεις την πιο "τρελή", ρομαντική, αληθινή ιστορία που ίσως αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεις οτιδήποτε θεωρείς δεδομένο στην καθημερινότητά σου...

#FedericoTheStory

Ο Federico είναι ένας μορφωμένος 31χρονος Ιταλός από την Τεργέστη. Παιδί εύπορης οικογένειας, είχε μια καλή ζωή και σπούδασε πολιτικός μηχανικός. Μια μέρα, εντελώς ξαφνικά, ο διακόπτης στο μυαλό του γύρισε 180 μοίρες. Μια εργασία για την "ιδανική πόλη" ήταν το δικό του reset.

Ο Federico παράτησε τα πάντα και χωρίς έστω ένα ευρώ στις τσέπες του, ξεκίνησε να ταξιδεύει από την Κροατία για να φτάσει στη Συρία. Με τα πόδια. Πήρε μαζί του έναν γάιδαρο, δύο πρόβατα και τον σκύλο του, πράγματα για να επιβιώσει και άρχισε για τον μεγάλο του στόχο.

Αφού διέσχισε Κροατία, Βοσνία, Μαυροβούνιο, Αλβανία, ο Federico έφτασε στην Ελλάδα. Χρειάστηκε ενάμιση χρόνο για να τα καταφέρει. Περπατούσε παραθαλάσσια για να μένει μακριά από τον άγριο χειμώνα των βουνών, όμως το καλοκαίρι προτιμούσε το υψόμετρο για να έχουν δροσιά τα ζώα του.

Κροάτες, Βόσνιοι, Μαυροβούνιοι τον βοήθησαν. Δεν ζήτησε ποτέ χρήματα. "Θα δουλέψω για ένα πιάτο φαγητό. Πείτε μου απλά τι πρέπει να κάνω" έλεγε και συνεχίζει να λέει σε όποιον συναντά. Στην Αλβανία, η εικόνα του ήταν συνηθισμένη, τυπική, οπότε εκεί δυσκολεύθηκε λίγο περισσότερο.

Δεν αντιμετώπισε ποτέ προβλήματα με την Αστυνομία, άλλωστε ταξιδεύει με το διαβατήριό του, δεν είναι λαθρομετανάστης. Στην Ελλάδα όμως "κόλλησε" στις Πρέσπες. Οι αρχές του είπαν ότι δεν μπορεί να διασχίσει τη χώρα με τα ζώα του διότι δεν διαθέτει τα απαραίτητα έγγραφα για εκείνα.

Έτσι, ο Federico αναγκάστηκε να μείνει στο δάσος της Πύλης, σε ένα μικρό χωριό απέναντι από τη Μικρή Πρέσπα, δίπλα στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Θα μείνει εκεί για μερικές ακόμη μέρες, μέχρι να γίνει την Τετάρτη (5/9) το δικαστήριο στη Φλώρινα για τα ζώα του.

Παρένθεση: Ο Federico πήρε μαζί του δύο πρόβατα για το γάλα τους, ένα γαϊδούρι που κουβαλάει 60 κιλά (εκείνος κουβαλάει άλλα 20) και τον 14χρονο σκύλο του, ένα pitbull που έχει από μικρό παιδί και εκείνο συνεχίζει να τον ακολουθεί ακόμη και στο πιο "τρελό" ταξίδι της ζωής του.

Τὰς γὰρ ἡδονὰς

Πάντως κι αυτοί οι αρχαίοι, όλα τα έχουν πει, ε παιδιά?! Σου 'ρχεται ο νεαρός Σοφοκλής και σου γράφει την Αντιγόνη, που από πολλούς ειδικούς θεωρείται η κορυφαία Τραγωδία τόσο από πλευράς αρχιτεκτονικής δομής όσο και διαλόγου, η οποία συνοδεύεται από σπάνια δραματική τέχνη και ανθρώπινη συγκίνηση.

Και σου πετάει λοιπόν ο Σοφοκλής προς το τέλος τον Άγγελο (που εκφράζει την κοινή γνώμη) να απευθύνεται στον χαροκαμένο Κρέοντα που μόλις έχει μάθει για τις αυτοκτονίες του γιου του, της γυναίκας του και της Αντιγόνης και να ρίχνει την ατακάρα:

Μάζεψε όσα πλούτη θέλεις, απέκτησε όση εξουσία φιλοδοξείς. Χαρά, έχεις χαρά? Αυτό μετράει. Όλα τα άλλα δεν είναι ούτε καπνού σκιά μπροστά στη γλύκα της χαράς!

Για την ακρίβεια:

[.....]

Τὰς γὰρ ἡδονὰς
ὅταν προδῶσιν ἄνδρες, οὐ τίθημ’ ἐγὼ
ζῆν τοῦτον, ἀλλ’ ἔμψυχον ἡγοῦμαι νεκρόν.
Πλούτει τε γὰρ κατ’ οἶκον, εἰ βούλει, μέγα,
καὶ ζῆ τύραννον σχῆμ’ ἔχων, ἐὰν δ’ ἀπῇ
(1170) τούτων τὸ χαίρειν, τἆλλ’ ἐγὼ καπνοῦ σκιᾶς
οὐκ ἂν πριαίμην ἀνδρὶ πρὸς τὴν ἡδονήν.

[...]

Και τώρα όλα έσβησαν· γιατί, όταν θα χάσει
πια τη χαρά ο άνθρωπος, τότε πως ζει δε λέω,
μονάχα ζωντανό νεκρό εγώ τον λογαριάζω.
Σώριαζε μες στο σπίτι σου τα πλούτη, αν σ' αρέσει,
και ζήσε και βασιλικά· όμως όταν σου λείπει
απ' όλα ετούτα η χαρά, τ' άλλα δεν τ' αγοράζω
ούτε και με καπνού σκιά μπρος στης χαράς τη γλύκα.

Μτφρ. Στ. Μπαζάκου–Μαραγκουδάκη. 1996. Αρχαία Ελληνική Τραγωδία. Σοφοκλής. Αντιγόνη. Αθήνα: Dian Books.

πηγή κειμένου: greek-language